Η θεματική ορθογραφία έχει να κάνει με την ετυμολογική προέλευση της βασικής λέξης, όπου βάση αυτής συνδέονται και άλλες σύνθετες και παράγωγες λέξεις, ώστε να φτιάξουν τη σημασιακή και ετυμολογική οικογένεια λέξεων. Η μάθηση της θεματικής ορθογραφίας στηρίζεται στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, στη μακροπρόθεσμη μνήμη και στην οπτική αντίληψη και οπτική μνήμη. Το θέμα της λέξης δεν αλλάζει και όταν αλλάζει, σημαίνει πως αλλάζει και η σημασία της και τα παράγωγά της λέξης.

Αδύναμη βραχυπρόθεσμη μνήμη: Όπως αναφέραμε παραπάνω, στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, οι πληροφορίες διατηρούνται για ένα χρονικό διάστημα 30΄δευτερολέπτων. Αν θέλουμε να παρατείνουμε τον χρόνο, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να επαναλαμβάνουμε την πληροφορία συνεχώς. Έχει άμεση σχέση με τη θεματική ορθογραφία των λέξεων, καθώς ο μαθητής χρειάζεται να απομνημονεύει τις λέξεις για να τις γράφει σωστά και ένας μαθητής με δυσκολίες δεν μπορεί. Κατόπιν, ο ίδιος μαθητής με αδύναμη βραχυπρόθεσμη μνήμη δυσκολεύεται στην αποθήκευση φωνολογικών πληροφοριών με αποτέλεσμα να εμφανίσει πρόβλημα στην κατάκτηση της ανάγνωσης

Μακροπρόθεσμη μνήμη: Όπως, πάλι αναφέραμε παραπάνω, είναι η ικανότητα ενός ατόμου να διατηρεί τις πληροφορίες για μόνιμη χρήση και μια διαταραχή στη βραχυπρόθεσμη μνήμη μπορεί να εμποδίσει την απόκτηση νέων πληροφοριών, όπως λέξεις ή εικόνες στη μακροπρόθεσμη μνήμη. Για αυτό η μακροπρόθεσμη μνήμη έχει άμεση σχέση με τη βραχυπρόθεσμη μνήμη.

Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, για την ενίσχυση της βραχυπρόθεσμης μνήμης σχετικά με την ορθογραφία λέξεων, τις λέξεις που μαθαίνει ο μαθητής, τις διαβάζει και έπειτα κάνει στον εαυτό του τις εξής ερωτήσεις: Παίρνουμε για παράδειγμα τη λέξη, χρησιμοποίησα

-Ποιο είναι το βασικό θέμα της λέξης;   χρησ-

-Τι γνωρίζω ήδη για αυτήν τη λέξη;

-Ποιο κομμάτι της λέξης είναι καινούριο για εμένα; -οίη-

-Ποιες άλλες λέξεις μοιάζουν με το βασικό θέμα της λέξης;

                    χρησιμοποιώ,   χρήσιμος, χρηστικός

Οι λέξεις που εκπαιδεύεται περνούν στη μακροπρόθεσμη μνήμη.  Αφήνει αυτές τις λέξεις στην άκρη για μερικές μέρες και έπειτα, τις κάνει επανάληψη στο τέλος της εβδομάδας. Ξεκινάμε με την ερώτηση

-Θυμάσαι τις λέξεις;

 

Βιβλιογραφία:

Μπαμπινιώτης, Γ, 2008, Χρειάζεται η Ιστορική Ορθογραφία; Το Βήμα

CogniFit, 2015, Βραχυπρόθεσμη μνήμη: Γνωστική Ικανότητα, Νευροψυχολογία

Dehn, M., 2011, Helping Students Remember: Exercises and Strategies to Strengthen Memory, Willey //

Brown, P., Roediger, H.L. & McDaniel, M.A., 2014, Make it Stick: The Science of Success Learning, The Belknap Press

 

Ιωάννα Δημητριάδου

Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός

Εξειδίκευση στη Δυσλεξία και στις Μαθησιακές Διαταραχές, PgD

Συμβουλευτική Υποστήριξη Γονέων, CBT

Μέλος στο British Psychological Society, GMBPsS, GBC