Πώς η βραχυπρόθεσμη μνήμη συνδέεται με την εκμάθηση της θεματικής ορθογραφίας και πώς μπορεί να ενισχυθεί;

Η εκμάθηση της θεματικής ορθογραφίας συνδέεται άμεσα με  τη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Η βραχυπρόθεσμη μνήμη είναι η ικανότητα ενός ατόμου να διατηρεί την πληροφορία για μερικά δευτερόλεπτα (10-15΄ δευτερόλεπτα- the human memory, 2020). Μετέπειτα, αυτή η πληροφορία μεταφέρεται στη μακροπρόθεσμη μνήμη, δηλαδή η  ικανότητα ενός ατόμου να διατηρεί την πληροφορία για μόνιμη χρήση. Μια διαταραχή στη βραχυπρόθεσμη μνήμη μπορεί να εμποδίσει την απόκτηση νέων πληροφοριών, όπως λέξεις ή εικόνες στη μακροπρόθεσμη μνήμη. Για αυτό η μακροπρόθεσμη μνήμη έχει άμεση σχέση με τη βραχυπρόθεσμη μνήμη.

Οι μαθητές με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες δυσκολεύονται αρκετά με την εκμάθηση της θεματικής ορθογραφίας των λέξεων, καθώς οι λέξεις της δε στηρίζονται σε γραμματικούς κανόνες και οι μαθητές, για να μάθουν να τις γράφουν με τη σωστή ορθογραφία,  πρέπει να τις μάθουν από μνήμης.

Με ποιον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί η βραχυπρόθεσμη μνήμη ώστε ο μαθητής να εκπαιδευτεί στη θεματική ορθογραφία με τον πιο χρηστικό τρόπο; 

Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, για την ενίσχυση της βραχυπρόθεσμης μνήμης σχετικά με τη θεματική  ορθογραφία των λέξεων, ο μαθητής χρειάζεται είτε να διαβάζει τις λέξεις που έχει για ορθογραφία είτε να ακούει τις λέξεις και να τις επαναλαμβάνει.  Έπειτα γίνονται οι εξής ερωτήσεις:

                  -Ποιο είναι το βασικό θέμα της λέξης;  

                 -Τι γνωρίζεις ήδη για αυτήν τη λέξη;

                 -Πού την έχεις συναντήσει;

                 -Ποιο κομμάτι της λέξης είναι καινούριο για εσένα;

                -Ποιες άλλες λέξεις μοιάζουν με το βασικό θέμα της λέξης; 

Για τους μαθητές μικρότερης ηλικίας γίνονται οι εξής ερωτήσεις:

-Ποιο είναι το φωνήεν ή τα φωνήεντα στο θέμα της λέξης;

                  -Μπορείς να γράψεις το θέμα της λέξης στον αέρα, προφέροντας

                   ταυτόχρονα τον ήχο των γραμμάτων;

                  -Μπορείς να γράψεις το θέμα της λέξης στο μπράτσο σου, με

τον δείχτη του χεριού σου και νοερά;

               -Μπορείς να γράψεις το θέμα της λέξης με μεγάλα γράμματα

                και να ζωγραφίσεις στο φωνήεν ή φωνήεντα κάτι σχετικό με

               τη λέξη;   

Όταν ο μαθητής εκπαιδευτεί στις λέξεις, αυτές περνούν στη μακροπρόθεσμη μνήμη.  Τις αφήνει στην άκρη για μερικές μέρες και έπειτα, τις κάνει επανάληψη στο τέλος της εβδομάδας.

Ξεκινάμε με την εξής ερώτηση:

-Θυμάσαι τις λέξεις;

Ο μαθητής γράφει τις λέξεις που θυμάται τη μία κάτω από την άλλη. Αν έχει γίνει κάποιο λάθος στο θέμα της λέξης, το υπογραμμίζει και γράφει το σωστό από πάνω.

 

Ιωάννα Δημητριάδου

Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός

Εξειδίκευση στη Δυσλεξία και στις Μαθησιακές Διαταραχές, PgD

Συμβουλευτική Υποστήριξη Γονέων

Συγγραφέας στο Upbility Publications

Μέλος στο British Psychological Society, GMBPsS, GBC